Meisjes met ADHD: van basisschool naar VO

Door: Jacqueline van de Sande

Gepubliceerd in Balans Magazine – september 2025

Meisjes met ADHD: Van basisschool naar voortgezet onderwijs

De overgang van de basisschool naar het voortgezet onderwijs kan behoorlijk overweldigend zijn voor meisjes met adhd. Er wordt veel meer gevraagd van de executieve vaardigheden en tegelijkertijd neemt de begeleiding en het persoonlijke contact met leerkrachten af. Hoe kun je als ouders deze overgang zo soepel mogelijk begeleiden?

Op de basisschool is er vaak voldoende tijd voor persoonlijke aandacht. De leerkracht kent de leerling goed en kan snel zien hoe het gaat en wat zij nodig heeft. Kleine aanpassingen, zoals een speciaal plekje in de klas of korte pauzes, maken het opletten en werken gemakkelijker.

De juf denkt zo diep na dat er allemaal rimpels op haar voorhoofd verschijnen. Dan zegt ze: ‘Ik weet een oplossing. Jij krijgt een extra werkplek in de klas. Een rustig plekje voor jou alleen, zodat je geen last hebt van de andere kinderen.’ Kiki kijkt verrast. De juf gaat verder: ‘Je krijgt ook een koptelefoon. Als je die opzet hoor je alle geluiden veel minder. Dan ben je niet meer zo snel afgeleid en kun je beter doorwerken.’ Kiki kijkt opgelucht. ‘Dus ik zit gewoon in mijn groepje en als ik moet werken ga ik naar de rustige werkplek?’ vraagt ze.
Uit: Druk en dan weer dromerig. Doeboek voor meisjes met ADHD 8-13 jaar. Druk en dan weer dromerig

Overweldigend
De overgang van de basisschool naar het voortgezet onderwijs is een grote stap en kan behoorlijk overweldigend zijn voor meisjes met adhd. De school is groter, er zijn meer vakken, wisselende docenten en je moet voor elk vak naar een ander lokaal. Er is veel meer huiswerk en er zijn grote langetermijnopdrachten.

Eigen verantwoordelijkheid
In vergelijking met de basisschool wordt er op het voortgezet onderwijs veel meer gevraagd van de executieve vaardigheden. Tegelijkertijd neemt de begeleiding op verschillende gebieden af en heb je veel minder persoonlijk contact met docenten. Er wordt vooral uitgegaan van je eigen verantwoordelijkheid en de verwachting is dat je zelfstandig kunt werken. Je moet er nu zelf voor zorgen dat je op tijd komt, je aan de afspraken houdt, je huiswerk goed organiseert en plant en jezelf motiveert om je aan de planning te houden. Dit zijn juist (executieve) vaardigheden die meisjes met adhd minder goed beheersen.

Ik begrijp er niets van! Op de basisschool hoorde ik bij de beste leerlingen van mijn klas en nu lukt het niet eens om een voldoende te halen. Ik begin te twijfelen aan mijn kunnen en denk dat ik niet goed kan leren en niet zo slim ben.
Uit: Druk en dromerig. ADHD bij meisjes. Voor ouders en leerkrachten. Druk en dromerig

Persoonlijke aandacht
Voor meisjes met adhd is het extra belangrijk om een klik te hebben met een docent. Zij zijn hier gevoelig voor en hebben het nodig om gezien en gehoord te worden. Meisjes met adhd werken tien keer harder voor een minder favoriet vak van een docent met wie zij een goed contact hebben, dan voor een favoriet vak van een docent met wie zij het niet goed kunnen vinden. Daarom is het van groot belang dat de mentor of een andere vaste docent regelmatig een persoonlijk gesprek heeft met zijn leerling met adhd. Niet alleen om haar beter te leren kennen, maar ook om te horen hoe het met haar gaat en om ervoor te zorgen dat zij de begeleiding krijgt die ze nodig heeft. Deze kleine interventie kan een groot verschil maken!

De mentor luistert altijd geduldig en als ze een probleem heeft, bedenken ze samen een oplossing. Maar vindt ze dat Kiki iets niet goed aanpakt, dan zegt ze dat ook eerlijk. Kiki heeft het gevoel dat haar mentor écht in haar geïnteresseerd is. Ze werkt extra hard voor wiskunde en voor de laatste toets haalde ze zelfs een 9!
Uit: Nog steeds druk en dromerig. Werkboek voor tienermeiden met ADHD. Nog steeds druk en dromerig

Zes tips voor meisjes met adhd en hun ouders

Zoek samen met je dochter een school met een adhd-vriendelijk klimaat.
Neem de tijd om verschillende scholen te bezoeken en te ontdekken welke het beste past bij de behoeften van je dochter. Een school waar ze zich welkom en begrepen voelt, kan een wereld van verschil maken.
Maak samen een afspraak op de school die je voor ogen hebt en vertel wat zij nodig heeft.
Het is belangrijk dat de school op de hoogte is van de specifieke behoeften van je dochter. Door samen een gesprek aan te gaan, kun je ervoor zorgen dat ze de juiste ondersteuning krijgt.
Ga na of je dochter er voldoende persoonlijke aandacht zal krijgen.
Persoonlijke aandacht is cruciaal voor meisjes met ADHD. Vraag naar de mogelijkheden voor individuele begeleiding en hoe de docenten omgaan met leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben.
Kijk of er voldoende structuur, sturing en toezicht geboden wordt.
Structuur en duidelijkheid zijn essentieel voor meisjes met ADHD. Zorg ervoor dat de school een omgeving biedt waarin je dochter zich veilig en ondersteund voelt, zonder te veel eigen verantwoordelijkheid.
Vraag naar de mogelijkheden voor extra begeleiding als dat nodig blijkt.
Soms is extra begeleiding nodig om je dochter te helpen haar volledige potentieel te bereiken. Informeer naar de beschikbare opties en hoe de school omgaat met leerlingen die extra hulp nodig hebben.
Sta stil bij je gevoel!
Ga na of je dochter zich op haar gemak voelt in de school en er een prettig gevoel heeft.

Wat hebben meisjes met ADHD nodig?

Een kleine gezellige school waar niet alleen aandacht voor mijn cijfers is, maar vooral persoonlijke aandacht. Dat gevraagd wordt hoe het met mij gaat, hoe ik het op school vind, wat goed gaat en wat ik moeilijk vind. Hulp op het gebied van concentratie, bij het plannen van huiswerk, het leren van proefwerken en bij het inschatten hoeveel tijd iets zal kosten. Hierdoor presteer ik op school waarschijnlijk beter en heb ik (hopelijk) niet zo’n grote hekel aan school. Ik zal me gesteund en begrepen voelen en meer vertrouwen krijgen in mijn eigen kunnen.
Uit: Druk en dromerig. ADHD bij meisjes. Voor ouders en leerkrachten. Druk en dromerig